Afrykański pomór świń – czym jest i jak chronić stado przed ASF?

Pojawienie się wirusa ASF w stadzie świń za każdym razem powoduje ogromne straty w produkcji, a śmiertelność zarażonych zwierząt wynosi 100%. Co należy wiedzieć o chorobie i jak ograniczyć ryzyko jej wprowadzenia do chlewni?

ASF – co to jest?
 

Afrykański pomór świń (African swine fever - ASF) to wysoce zakaźna, zaraźliwa i jednocześnie nieuleczalna choroba wirusowa, która występuje w stadach świń domowych, świniodzików oraz dzików. Co ważne, inne gatunki zwierząt oraz ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, stąd choroba ta nie powoduje zagrożenia dla ich zdrowia lub życia. Drobnoustrój wywołujący afrykański pomór świń jest bardzo odporny na działanie niskich temperatur, a także czynników środowiskowych, takich jak: wędzenie, peklowanie, mrożenie mięsa. Ponadto brak skutecznej szczepionki sprawia, że jedyną metodą zwalczenia ogniska choroby jest wybicie zarażonych zwierząt. Jakie są podstawowe objawy zarażenia wirusem ASF?
 

Na ryzyko chorobowe najczęściej wskazują następujące czynniki:
  • gorączka u świń na poziomie 41,5-42°C,
  • zahamowanie apetytu, a następnie całkowity brak apetytu,
  • wybroczyny na skórze i zasinienia.
 

Rolnik, który w swoim stadzie zauważy powyższe objawy, zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia o tym fakcie lekarza weterynarii. W przypadku pojawienia się ogniska choroby ASF stado zostaje zlikwidowane, a hodowcy przysługuje odszkodowanie związane z działaniami Inspekcji Weterynaryjnej (odszkodowanie należne jest m.in. za świnie zabite z nakazu Inspekcji Weterynaryjnej oraz za zniszczone pasze lub sprzęt).
 

Bioasekuracja – najskuteczniejsza ochrona przed ASF

Przestrzeganie podstawowych zasad bioasekuracji pozwala niemal w stu procentach ograniczyć ryzyko pojawienia się wirusa ASF, ponieważ, w przeciwieństwie do wielu innych drobnoustrojów, nie szerzy się drogą powietrzną. Do chlewni przedostaje się mechanicznie, najczęściej na obuwiu, kołach samochodu, pyskach zwierząt itp. Podstawowym działaniem ochronnym powinno być szczelne ogrodzenie chlewni w taki sposób, aby uniemożliwić dzikom i innym zwierzętom kontakt z trzodą. Ponadto należy pamiętać, żeby do stada wprowadzać jedynie zwierzęta ze sprawdzonego miejsca pochodzenia, których stan zdrowia został wcześniej potwierdzony przez lekarza weterynarii. Każdy osoba, która wchodzi na teren chlewni, powinna przebrać się w jednorazowy kombinezon i zmienić obuwie. Natomiast przed wejściem do chlewni powinna znajdować się mata nasączona środkiem dezynfekcyjnym. Jednym z głównych źródeł tej choroby w naszym kraju są padłe dziki. Wirus ASF potrafi przetrwać w martwych tkankach zwierząt nawet do 6 miesięcy. Świnie mogą zarazić się wirusem ASF nie tylko w rezultacie bezpośredniej styczności z chorymi lub padłych zwierzętami. Pobranie paszy bądź słomy zanieczyszczonej wirusem, a także kontakt z ludźmi, innymi zwierzętami i zanieczyszczonym sprzętem także może prowadzić do pomoru. W związku z tym szczególną ostrożność i rozwagę powinni zachować myśliwi oraz rolnicy posiadający w swoim gospodarstwie zwierzęta, które mogły mieć bezpośredni kontakt z chorymi lub padłymi dzikami.
 

Zachęcamy do zapoznania się z krajowymi i międzynarodowymi przepisami prawnymi dotyczącymi afrykańskiego pomoru świń.