Facelia błękitna – poplon dla wymagających

Uprawa roślin poplonowych to świetny sposób na poprawę zasobności gleby w materię organiczną, zwłaszcza tam, gdzie możliwości stosowania obornika są ograniczone. Jedną z takich roślin jest facelia błękitna – w siewie czystym lub jako składnik mieszanek.
 

Phacelia tanacetifolia, czyli facelia błękitna, nazywana też wiązanką wrotyczową, jest gatunkiem z rodziny ogórecznikowatych, a jej ojczyzną są tereny Kalifornii w Ameryce Północnej. Dorasta do wysokości 40–80 cm, jej cechą charakterystyczną jest to, że cała pokryta jest szorstkimi włoskami. Kwitnie po około 50–60 dniach od wysiewu i świetnie toleruje dosyć duże spadki temperatur, wytrzymując krótkotrwałe przymrozki (nawet do -10 st. C).

Jest znakomitym przedplonem dla wielu roślin sianych w plonie głównym z racji swojej odrębności gatunkowej – dzięki temu nie namnaża patogenów chorobotwórczych dla upraw następczych, a wręcz przeciwnie, ogranicza je. Ma też właściwości mątwikobójcze. Doskonale sprawdza się jako roślina odzyskująca makro- i mikroelementy. Silnie rozbudowany system korzeniowy o palowej strukturze powoduje, że facelia wyciąga z głębszych warstw gleby pierwiastki nieosiągalne dla innych upraw. W ten sposób powracają one na powierzchnię. Jest także rośliną miododajną i przy dosyć wczesnym wysiewie poplonowym może zakwitnąć jeszcze jesienią.

W optymalnych warunkach, wysiewana do 15 sierpnia, potrafi wytworzyć do 30 ton zielonej masy po około 60 dniach, będąc tym samym jedną z bardziej wydajnych roślin poplonowych. Pozostawiona w ten sposób materia organiczna odpowiada wartości około 20 ton obornika.
 

Agrotechnika

Termin wysiewu umożliwiający efektywne wykorzystanie potencjału plonotwórczego facelii to czas między trzecią dekadą lipca a 15 sierpnia. Do zespołu uprawek przedsiewnych należy pożniwne poruszenie gleby na głębokość do 15 cm. Kolejnym etapem jest doprawienie wierzchniej warstwy gleby – w zależności od zasobności parku maszynowego w danym gospodarstwie może to być brona lub agregat uprawowo-siewny. Zalecana głębokość wysiewu nasion to około 2–3 cm w rozstawie rzędów co mniej więcej 25 cm. Jeśli chodzi o zapotrzebowanie pokarmowe, to jest stosunkowo niewielkie i wynosi około 40-60 kg P2O5 i 50-90 K2O na hektar. Należy także uwzględnić zasilenie azotem w ilości około 30 kg czystego składnika na ha. Normą wysiewu w czystym składzie jest 10–15 kg nasion na ha przy glebach lekkich, a przy lepszych kompleksach 8–10 kg/ha. Przy mieszankach z innymi gatunkami ilość znacznie spada z racji dosyć ekspansywnego rozrostu i możliwości zagłuszenia pozostałych roślin przez facelię.

Korzyści

Stosowanie poplonów ścierniskowych jest opłacalne – wzbogacenie gleby w biomasę skutkuje zwyżką plonów w następnych latach. To rozwiązanie nie tylko zgodne z wymogami zazielenienia stawianymi przez ARiMR, ale podyktowany rozsądkiem zabieg mający na celu poprawę dobrostanu gleby i jej właściwości fizykochemicznych. Warto wybierać najlepsze rozwiązania, a jednym z nich jest właśnie facelia błękitna.
 

(ak)

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CLI, CRY 23 czerwca 2016
zdjęcie: archiwum własne