Wielu rolników spotkało się z sytuacją obniżonej skuteczności działania środka ochrony roślin, mimo stosowania go w warunkach uważanych przez nich za dobre. Dlaczego tak się dzieje i jak temu przeciwdziałać?


Wieloletnie stosowanie tych samych herbicydów lub substancji z tej samej grupy może przyczynić się do wytworzenia odpornych biotypów chwastów. Powstawanie biotypu odpornego zazwyczaj objawia się najpierw brakiem skuteczności na pojedyncze rośliny w łanie, których potomstwo w kolejnych latach rozmnaża się, zajmując coraz większy obszar.

W efekcie, po kilku latach całe pole lub nawet gospodarstwo zdominowane jest przez nie dający się zwalczyć dotychczas stosowanymi preparatami biotyp chwastu. To dlatego, iż chwasty w wyniku ewolucji lub mutacji wytwarzają mechanizmy chroniące je przed zagrożeniami, np.: herbicydami.

Obecnie chwasty są nieco „inne” niż kilkanaście, czy kilkadziesiąt lat temu i nie dotyczy to występowania innych gatunków, ale również zmian w fizjologii roślin. Częściowo przyczyną są zmiany w strukturze uprawianych gatunków, niewłaściwie stosowane herbicydy, ale także zmiany warunków atmosferycznych oraz klimatycznych.

W ciągu ostatnich 30 lat wzrosła średnia roczna temperatura powietrza, także ta odnotowywana w ciągu poszczególnych miesięcy. Skutkami są m.in.: wydłużenie okresu wegetacji roślin, większe nasłonecznienie, wzrost promieniowania UV itp. Do tego wszystkiego dostosowują się również chwasty, modyfikując m.in. intensywność i przebieg procesów biochemicznych w swoich komórkach, co może wpływać na skuteczność zabiegów.

Zarówno rośliny uprawne, jak i chwasty, aby lepiej tolerować zmieniające się warunki, bronią się przede wszystkim poprzez silne pokrycie woskiem. Ta stosunkowo niewielka zmiana często może prowadzić do zmiennej skuteczności zabiegów. Za przykład może posłużyć komosa biała, której wosk jest bardzo dobrze zauważalny na liściach, zwłaszcza po kilku dniach słonecznej i bezdeszczowej pogody. Tego typu mechanizm ma chronić roślinę przed utratą wody, ale jednocześnie bardzo mocno utrudnia wnikanie herbicydów do liści.


Pokrytą woskiem roślinę możemy polać wodą lub nawet w niej zanurzyć, a mimo to pozostanie ona sucha. Podobny los spotyka tę niewielką kroplę cieczy wylatującą z dyszy opryskiwacza. Zatrzymuje się na powłoce woskowej i albo z niej spływa, albo odparowuje, a sama substancja ulega krystalizacji.

Należy również pamiętać, że zmienność warunków wpływa na samą efektywność zabiegu. Przy słonecznej czy wietrznej pogodzie wzrasta także odparowanie czy znoszenie cieczy roboczej, czyli, pomimo zastosowania dawek zgodnych z etykietą, odpowiednia ilość środka ochrony nie dociera do chwastu. Jak temu zaradzić?

Jak skuteczniej zwalczać chwasty?

Wymienia się tu kilka sposobów. M.in.: naprzemienne stosowanie środków ochrony roślin o różnych mechanizmach działania, nie obniżanie dawek, stosowanie ich podczas możliwie najkorzystniejszych warunków, dbałość o sprawność opryskiwacza i dobrą technikę zabiegu oraz stosowanie adiuwantów.

Adiuwanty wpierające działanie herbicydów

O stosowaniu adiuwantów mówi się od wielu lat i równie długo się ich używa. W ciągu ostatnich kilkunastu lat na rynku pojawiła się pokaźna liczba adiuwantów wspomagających działanie środków ochrony roślin, jednak wytwarzanie przez chwasty coraz silniejszych barier ochronnych wymusiło poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań. To swoisty „wyścig zbrojeń”, w którym rolnikowi nieustannie należy dostarczać skuteczniejszych rozwiązań do zwalczania chwastów, zdolnych do przełamywania mechanizmów obronnych, wytwarzanych przez chwasty.

Adiuwant Elvita Hold

Przykładem nowego adiuwanta z tej grupy jest Elvita Hold, która działa w wielu kierunkach, znacznie szerzej niż adiuwanty dostępne na rynku od lat. Przede wszystkim kondycjonuje ciecz roboczą, zmniejsza napięcie powierzchniowe wody oraz rozpuszcza wosk, przez co skutecznie zatrzymuje krople z herbicydem na liściach i pędach chwastów. Zmniejsza również efekt tzw. dryftu, redukuje ilość wytwarzanych przez rozpylacz bardzo drobnych kropel, najbardziej wrażliwych na znoszenie i odparowanie. Wszystko to wpływa na równomierne pokrycie roślin cieczą roboczą, a także na lepsze wnikanie i przemieszczanie substancji w roślinie.

Ponadto dłużej utrzymuje wodę na powierzchni roślin, co zapobiega jej odparowaniu oraz krystalizacji substancji aktywnej środka ochrony roślin. Zapewnia również pełną rozpuszczalność herbicydu w cieczy – zapobiega to jej wiązaniu, powstawaniu osadów, czy rozwarstwianiu cieczy roboczej.

Adiuwant Elvita Hold jest zalecany do wszystkich herbicydów nalistnych, w szczególności do tych z grupy graminicydów i sufonylomoczników.