Jak przygotować sianokiszonkę

Wegetacja traw i roślin motylkowych ruszyła na dobre. W gospodarstwach specjalizujących się w hodowli bydła, zarówno mięsnego, jak i opasowego, niedługo rozpocznie się koszenie łąk i przygotowywanie sianokiszonek.

Kiedy najlepiej skosić trawy? Najodpowiedniejszym terminem jest początek fazy kłoszenia u dominującego w runi gatunku traw. Pozwala to na najlepsze wykorzystanie potencjału roślin pastewnych. Im później zostaną skoszone, tym niższa zawartość białka w paszy, a większa zawartość włókna. Sianokiszonka ze starszych traw ma również niższą strawność. Najbardziej wartościowa w ciągu roku jest sianokiszonka z pierwszego pokosu. Podawana krowom o wysokich wydajnościach, a przede wszystkim tym w I fazie laktacji, pozwala na osiągnięcie lepszych wyników produkcyjnych.

Technika koszenia

Najlepszą porą dnia na skoszenie jest południe lub popołudnie, ponieważ rośliny zawierają wtedy więcej cukrów niż rano, a wyższa zawartość węglowodanów sprzyja lepszemu i szybszemu zakiszaniu. Jeśli w runi przeważają trawy wysokie i średnie, rośliny powinno się ścinać na wysokości 6-7 cm. Przy niskich trawach zmniejszamy wysokość do 5 cm. Często po skoszeniu trawa powinna zostać roztrzęsiona. Przy dobrej pogodzie wystarczą 1-2 zabiegi przetrząsania, w zależności od tego, jakiej wilgotności oczekujemy.

Wilgotniejsze kiszonki trudniej się zakiszają, jednak sianokiszonki dają niższy plon. W kiszonce z traw podwiędniętych zawartość składników pokarmowych w suchej masie jest wyższa, jednak w przeliczeniu na kilogram gotowej paszy są to niższe wartości. W przypadku mieszanek zawierających obok traw również rośliny motylkowate zaleca się przygotowanie kiszonek o zawartości 30-35% suchej masy.

Rośliny motylkowate zaczynamy kosić na początku fazy pączkowania do początku fazy kwitnienia. Podobnie jak w przypadku kiszonek i sianokiszonek z traw, wraz ze starzeniem się roślin zmniejsza się wartość pokarmowa pasz z nich pochodzących. Najczęściej spotykaną rośliną motylkowatą uprawianą w monokulturze jest lucerna, która daje wysoki plon nawet przy niedoborach wody (w co najmniej drugim roku po siewie).

Przygotowanie kiszonki

Po skoszeniu i podsuszeniu roślin należy wybrać sposób kiszenia - bele, kiszenie na pryzmach bądź w silosie. Wszystko zależy od wielkości gospodarstwa oraz jego potrzeb. Dla mniejszych gospodarstw lepsze rozwiązanie to kiszenie w belach. Są łatwiejsze w przechowywaniu i przy prawidłowym wykonaniu dają mniejsze straty pasz. Wykonanie ich wiąże się jednak z dodatkowymi kosztami – potrzebne są: prasa, owijarka, folie i sznurki bądź siatki. Zakiszanie na pryzmie jest tańsze, ale występuje tu większe ryzyko psucia się paszy (dostęp powietrza do dużej powierzchni). Pozwala jednak na większe ujednolicenie żywienia, ponieważ łączy się tu w jedno trawy pochodzące z różnych stanowisk. Pryzmę taką należy dokładnie ugnieść, a następnie przykryć folią i dociążyć, np. ziemią.

Należy pamiętać, że poprawne wykonanie kiszonek i sianokiszonek o jak najwyższej jakości to inwestycja w przyszłość. Wysoka wartość pasz objętościowych w połączeniu z dobrymi paszami treściwymi, pozwala na osiągnięcie wysokich wydajności stada oraz utrzymanie go w dobrej zdrowotności.


(mcz)


Wartość pokarmowa sianokiszonki z łąk nizinnych (przy zawartości s.m. 55%)

Sianokiszonka

pierwszy pokos

Energia

Białko (g/kg s.m.)

Włókno surowe (g/kg s.m.)

Strawność %

JPM

JPŻ

Ogólne

BTJN

BTJE

początek kłoszenia

0,82 (0,45)

0,75 (0,41)

134

86

83

301

67

kłoszenie

0,73 (0,40)

0,65 (0,36)

112

71

75

332

62,5

kwitnienie

0,65 (0,36)

0,56 (0,31)

96

61

67

349

57


W nawiasie wartość w 1 kg gotowej paszy

Tabela na podstawie „Zaleceń żywieniowych dla przeżuwaczy i tabel wartości pokarmowej pasz”, Kraków 2014
 

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CLI, CRY 19 maja 2016