Wielu rolników zastanawia się, jaka będzie pogoda wiosną i ile upraw ozimych ostatecznie przetrwa bezśnieżną, za to chwilami mroźną zimę. Wybierając ziarno na przesiew warto sprawdzić, jakie rośliny można posiać po zastosowanych jesienią środkach ochrony roślin. Plantatorzy kukurydzy, wybierając spośród dostępnych odmian, powinni również wziąć pod uwagę kilka czynników decydujących o tym czy dana odmiana sprawdzi się na ich polach, czy też nie.
 

Ziarno czy kiszonka

Po pierwsze, należy wziąć pod uwagę kierunek użytkowania, czyli to czy kukurydza będzie uprawiana na ziarno, czy na kiszonkę.
W uprawach kiszonkarskich ważne jest, żeby rośliny dały jak największy plon zielonej masy z dużym udziałem ziarna, co wpływa na wartość pokarmową uzyskanej paszy. Dobrze, żeby rośliny osiągały wysokość przynajmniej 300 cm, a udział kolb wynosił ponad 50 proc. w plonie ogólnym suchej masy.

Gospodarstwa stawiające na ekstensywny chów bydła powinny wybierać odmiany późniejsze, gęściej ulistnione, które będą zbierane w fazie dojrzałości mleczno-woskowej (ciastowatej) ziarna. W ten sposób uzyskuje się duże ilości kiszonki, lecz nieco gorszej jakości. Natomiast gospodarstwa nastawione na intensywny chów zwierząt, które potrzebują wysokoenergetycznej kiszonki, powinny wybierać odmiany wczesne lub średnio-wczesne. Dzięki temu, przy rzadszym siewie i późniejszym zbiorze (technologia zbliżona do uprawy na ziarno) rolnik otrzyma nieco mniejsze ilości kiszonki, ale o znacznie wyższej wartości energetycznej. Pozwala to na wyższą produkcję mleka czy mięsa przy mniejszym zużyciu pasz treściwych. Kukurydza uprawiana w technologii ziarnowej pozwala na pozyskanie: ziarna paszowego (pasza energetyczne), ziarna konsumpcyjnego z przeznaczeniem na grys, CCM (kiszonka z kolb lub ziarna kukurydzy).

Tu przy wyborze odmiany trzeba wziąć pod uwagę:

• wczesność (FAO) – odmiana powinna być na tyle wczesna, aby osiągnąć pełną dojrzałość przy uprawie w konkretnym rejonie kraju,
• odporność na fuzariozę – choroby wywołane grzybami z rodzaju Fusarium obniżają znacznie plon, utrudniają zbiór, na skutek produkcji mykotoksyn (przy porażeniu przez fuzariozę kolb) wykorzystanie ziarna może być niemożliwe,
• plenność – plon ziarna powyżej 10 t/ha,
• posiadane gleby i warunki klimatyczne.

Stay green i dry down

„Stay green”, inaczej „efekt zielonego liścia”, to cecha, dzięki której rośliny w okresie dojrzewania ziarna mają nadal zielone liście, szczególnie powyżej kolby. Liście te w dalszym ciągu asymilują, dostarczając składników pokarmowych do wypełnienia ziarna, podczas gdy liście odmian tradycyjnych są już zaschnięte. Takie odmiany kukurydzy dają wyższe plony ziarna. Cecha ta może charakteryzować zarówno odmiany ziarnowe, jak i kiszonkowe. W tym drugim wypadku uzyskana kiszonka cechuje się większą strawnością dzięki przedłużonej zieloności. Pozwala to hodowcy wyprodukować paszę o lepszych parametrach jakościowych i uzyskać dobre efekty zarówno w produkcji mleka, jak i mięsa przy mniejszym zużyciu kiszonki. Ponadto odmiany z genem „stay green” cechują się wyższą odpornością na choroby fuzaryjne. Z kolei efekt „dry down”, czyli szybkie dosychanie ziarna na polu, jest szczególnie pożądany w uprawach kukurydzy ziarnowej. Pozwala przyspieszyć zbiór, obniżyć koszty suszenia oraz zmniejszyć ryzyko strat powodowanych przez zwierzynę i choroby fuzaryjne kolb. Daje też więcej czasu na wykonanie zabiegów przygotowujących pola pod następne uprawy. W przypadku uprawy kukurydzy wybór odmiany to decyzja, od której zależy opłacalność i efekt ekonomiczny całej produkcji.
 

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CLI, CRY 10 marca 2016

zdjęcie: UnitedSoybeanBoard/flickr.com