Najważniejsze witaminy dla krów mlecznych

Wzrost wydajności mlecznej i pojawiające się choroby metaboliczne wywierają ogromny wpływ na żywienie krów mlecznych. Aby w pełni wykorzystać możliwości produkcyjne stada, nie zaburzając statusu zdrowotnego, należy dostarczyć w odpowiednich proporcjach wszystkie składniki pokarmowe. Dotyczy to również witamin, które są odpowiedzialne za utrzymywanie wszystkich funkcji życiowych u zwierząt.
 

Funkcje i znaczenie witamin w żywieniu bydła mlecznego

Witamina A dostarczana jest do organizmu krowy w postaci prowitaminy beta-karotenu. Przyjmuje się, że z 1 mg powstaje 400 j.m. witaminy A. Jedną z jej podstawowych funkcji jest zapewnienie ciągłości oraz właściwego rozwoju i funkcjonowania nabłonków, a także błon śluzowych. Niedobór tego składnika może pogorszyć wskaźnik zapładnialności, a w okresie późnej ciąży przyczynić się do: poronienia, zatrzymania łożyska oraz obniżenia masy urodzeniowej cielaka. Dodatkowo suchy, skeratynizowany nabłonek nie stanowi bariery dla mikroorganizmów, co zwiększa podatność na infekcje bakteryjne i pasożytnicze. Warto podkreślić, że koncentracja witaminy A, a co za tym idzie zapotrzebowania na nią, w okresie tworzenia się siary wzrasta nawet 100-krotnie w stosunku do jej zawartości w mleku handlowym.
 

Obecnie w większości obór w Polsce krowy utrzymuje się w systemie alkierzowym, stąd hodowcy coraz częściej zwracają uwagę na witaminę D, czyli cholekalcyferol (D3). Jej niedobór powoduje obniżenie skuteczności funkcjonowania układu odpornościowego, często objawiający się zwiększeniem ilości komórek somatycznych w mleku. Przy niedoborze witaminy D wzrasta ryzyko zalegania poporodowego, a w kolejnych tygodniach braku rui.

Witamina E, czyli tokoferol, ma działanie osłonowe. Zapobiega zwyrodnieniom mięśni, a także stanowi czynnik chroniącym przed oksydacyjnym działaniem nadtlenków. W połączeniu z selenem i kwasami nienasyconymi omega-3 i omega-6 istotnie wpływa na zmniejszenie ilości klinicznych zapaleń wymienia. Zapobiega także powstawaniu cyst na jajnikach oraz zatrzymaniu łożyska.
 

Witaminy w komponentach paszowych

Obecne na rynku tradycyjne komponenty białkowe praktycznie nie zawierają witamin i tłuszczów naturalnych. Bezpośrednio przekłada się to na efektywność oraz zdrowotność wysokoprodukcyjnych krów mlecznych. W związku z tym hodowcy, którzy chcą w pełni wykorzystać możliwości stada, powinni sięgnąć po nowe komponenty w żywieniu przeżuwaczy, dostosowane do współczesnych wymagań pokarmowych. Zawarte w nich tłuszcze naturalne oddziałują prozdrowotnie na intensywnie pracujący organizm zwierzęcia. Z kolei dostępne witaminy: A, D, E i K mają istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania metabolizmu. Uzupełnienie dawek pokarmowych dla intensywnie użytkowanych krów poprzez wprowadzenie nowoczesnych komponentów poprawia wskaźniki zacieleń oraz wyników produkcyjnych, dzięki:
 

  • wzrostowi wydajności mlecznej,
  • wyraźniejszej rui,
  • podtrzymaniu ciąży,
  • ochronie wymienia,
  • ograniczeniu ilości ketoz i kwasic.

(SJ)