Podatek rolny 2020 – jaka stawka będzie obowiązywać w tym roku?

Wartość podatku rolnego zależy od średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów, którą co roku ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. W 2020 r. świadczenie to wynosi 146,15 zł od każdego hektara przeliczeniowego dla gruntów gospodarstw rolnych oraz 292,30 zł od jednego hektara fizycznego dla pozostałych ziem. Kto zobowiązany jest do uiszczenia podatku, a komu przysługiwać będzie ulga?
 

Gospodarstwo rolne a działalność rolnicza

Zasady opodatkowania określa ustawa o podatku rolnym z dnia 15 listopada 1984 r. Zgodnie z tym dokumentem świadczenie nałożone jest na ziemie sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza. Natomiast gospodarstwem rolnym jest obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 hektar lub 1 hektar przeliczeniowy, będący własnością lub znajdujący się w posiadaniu osoby fizycznej bądź prawnej albo jednostki organizacyjnej (również spółki nieposiadającej osobowości prawnej). Z kolei za działalność rolniczą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję: materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, a także hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa oraz owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb.

 

Na kim ciąży obowiązek podatkowy?

Do uiszczenia podatku rolnego zobligowane są: osoby fizyczne i prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, które nie posiadają osobowości prawnej, będące:

  • właścicielami lub posiadaczami samoistnymi gruntów,
  • użytkownikami wieczystymi gruntów,
  • posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.


W przypadku, gdy grunty gospodarstwa rolnego zostały wydzierżawione całościowo lub w części, na podstawie stosownej umowy zgodnej z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników lub dotyczącymi uzyskiwania rent strukturalnych, wówczas do uiszczenia podatku zobowiązany jest dzierżawca. Warto podkreślić, że jeżeli grunty zostały wniesione do spółdzielni produkcyjnej jako wkład gruntowy, podatnikiem podatku rolnego jest spółdzielnia produkcyjna, a w przypadku współwłasności do uiszczenia świadczenia zobowiązani są wszyscy posiadacze gruntów. Wskazane osoby i podmioty zobowiązane są do składania dwóch rodzajów formularzy: informacji o gruntach oraz deklaracji na podatek rolny. Dokumenty powinny być dostępne w siedzibach i na stronach internetowych urzędów gminnych. Na podstawie przedłożonej informacji i deklaracji gmina wydaje decyzję o wysokość należnego podatku, który płaci się kwartalnie, w 4 ratach: do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. Jeżeli jego kwota nie przekracza 100 zł, wówczas płatny jest jednorazowo w terminie pierwszej raty.

 

Ulga podatkowa lub zwolnienie od podatku rolnego?

Osoby i podmioty, na które nałożono obowiązek podatkowy mogą liczyć na trzy rodzaje ulg:

  • inwestycyjna z tytułu wydatków poniesionych na budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska, a także zakup i zainstalowanie:

a) deszczowni,
b) urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę,
c) urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód)

Płatnicy mogą liczyć na ulgę w tym zakresie tylko wtedy, gdy wydatki nie zostały sfinansowane w całości lub w części przy udziale środków publicznych. Ponadto nie może być ona stosowana dłużej niż przez 15 lat.
 

  • na terenach podgórskich i górskich podatek rolny obniża się o 30% dla gruntów klas bonitacyjnych: I, II, III a, III i III b, a o 60% dla gruntów klas bonitacyjnych: s IV a, IV i IV b. Za miejscowości położone na terenach podgórskich i górskich, według ustawy, uważa się te, w których co najmniej 50% użytków rolnych jest położonych powyżej 350 m n.p.m. Wykaz właściwych dla danego województwa miejscowości ustala sejmik.
     
  • z powodu stanu klęski żywiołowej. W tym przypadku ulgę może przyznać wójt, poprzez zaniechanie ustalenia lub poboru podatku w całości bądź części zależnej od wielkości poniesionych strat. Wówczas uwzględnia się wysokość otrzymanego odszkodowania z tytułu ubezpieczenia ustawowego. Co ważne, ulgę z powodu stanu klęski żywiołowej przyznaje się za konkretny rok podatkowy, w którym został wprowadzony stan klęski.
 

Od podatku rolnego zwolnione są:

  • użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych
  • grunty położone w pasie drogi granicznej
  • grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją – w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich
  • grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:
    a) będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży,
    b) będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
    c) wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie,
 
  • grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków – na okres 5 lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania
  • grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia – na 1 rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów
  • grunty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej, z tym że zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha – na okres nie dłuższy niż 3 lata, w stosunku do tych samych gruntów
  • użytki ekologiczne
  • grunty zajęte przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę
  • grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach
  • grunty wpisane do rejestru zabytków, pod warunkiem ich zagospodarowania i utrzymania zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami


grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy:
a) osiągnęli wiek emerytalny,
b) są inwalidami zaliczonymi do I albo II grupy,
c) są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
d) są osobami całkowicie niezdolnymi do pracy w gospodarstwie rolnym albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji

  • grunty położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe
  • Od podatku rolnego zwolnione się również:
  • uczelnie (zwolnienie nie dotyczy gruntów przekazanych w posiadanie podmiotom innym niż uczelnie)
  • federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki (zwolnienie nie dotyczy gruntów przekazanych w posiadanie podmiotom innym niż te federacje)
  • publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie gruntów zajętych na działalność oświatową
  • instytuty naukowe i pomocnicze jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk
  • prowadzący zakłady pracy chronionej (ZPCh) lub zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) po spełnieniu dodatkowych warunków opisanych w ustawie o podatku rolnym;
  • instytuty badawcze;
  • przedsiębiorstwa o statusie centrum badawczo-rozwojowego, w odniesieniu do użytków rolnych zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych (co stanowi pomoc de minimis).