Słonecznik uprawiany jest w Polsce już od wielu lat, ale na większą skalę zaledwie od kilku. W zeszłym sezonie areał zasiewów zaskoczył wszystkich. Zasiano go na 65 tys. ha. To aż trzykrotnie więcej niż w 2021 roku! Czy w tym roku jest szansa na podobny areał zasiewów? Jakie czynniki będą miały wpływ na decyzję?

Na wzrost zasiewów wpłynęło kilka czynników: zwiększone zainteresowanie wśród firm paszowych, dobre przystosowanie do słabszych gleb oraz atrakcyjna cena skupu. Słonecznik na wielu polach pojawił się także jako alternatywa  w płodozmianie, która miała pomóc złamać monokultury kukurydziane. Ocieplający się klimat i niskie nakłady na uprawę dodatkowo zachęciły, aby wzbogacić swój płodozmian o nową roślinę, szczególnie w latach, gdy koszty wszystkich upraw mocno wzrosły.

Stanowisko pod uprawę słonecznika

Słonecznik toleruje szerokie spektrum stanowisk, od ciężkich aż po lekkie, ale ważne, by były żyzne i nasłonecznione. Jeśli zatem zadbamy o odpowiednio zasobne podłoże, wysiejemy kwalifikowany materiał siewny dobrej i sprawdzonej odmiany, wykonamy siew w ciepłą glebę, zastosujemy odpowiednie nawożenie i ochronę – możemy liczyć na zadowalające efekty produkcji.

Wydaje się, że brzmi to bardzo prosto, jednak w praktyce nie zawsze takie jest. Słonecznik jest uprawą relatywnie nową na naszych polach i z obserwowanych doświadczeń wynika, iż często bywa traktowana w sposób zbyt uproszczony. Oczywiście czasem o niepowodzeniu uprawy decydują niezależne warunki zewnętrzne, na które nie mamy wpływu. Jednakże w większości przypadków właściwa agrotechnika (dobór gleby, właściwe pH, odpowiednia uprawa i ochrona) oraz oczywiście odpowiedni dobór odmian słonecznika, stanowią klucz do osiągnięcia dobrych wydajności. Właśnie na odpowiedni dobór odmiany należałoby zwrócić szczególną uwagę.

Dobór odmiany

Na polskim rynku pojawia się coraz więcej odmian słonecznika, wszystkie są z unijnego katalogu odmian CCA. W sumie to ponad 20 odmian od bardzo wczesnych do średnio późnych. 
Ważnym kryterium przy wyborze odmiany słonecznika jest odpowiedni dobór wczesności do regionu uprawy – tak samo, jak w przypadku soi, czy kukurydzy. Zbyt wczesna odmiana nie wykorzysta potencjału stanowiska, natomiast zbyt późna nie zdąży dojrzeć, co narazi rolnika na dodatkowy koszt suszenia lub, w skrajnych sytuacjach, niełupka nie zdąży dojrzeć przed przymrozkami. 

RGT Wollf i LG 53.77

Szczególnie warte uwagi są odmiany linolowe (LO) oferowane przez firmę Agrolok: RGT Wollf i LG 53.77. Pierwsza z nich charakteryzuje się wczesnym dojrzewaniem, wysokim i stabilnym plonowaniem oraz wysoką zawartością oleju. Według badań COBORU, w 2022 r. RGT Wollf osiągała 110% plonu w odniesieniu do wzorca. RGT Wollf wyróżnia się również bardzo wysoką odpornością na wyleganie. Natomiast LG 53.77 to odmiana bardzo wczesna o zawartości oleju 47-49%, nadająca się do uprawy w całym kraju. Obie odmiany charakteryzują się bardzo wysoką odpornością na najczęstsze choroby atakujące słonecznik: zgniliznę twardzikową, szarą pleśń, mączniaka rzekomego, czy zarazę.