Podczas pierwszych miesięcy życia cielęta rozwijają się bardzo intensywnie. Błędy żywieniowe popełnione w tym czasie będą miały negatywny wpływ na zdrowotność i wyniki produkcyjne. Nadrzędnym celem każdego hodowcy jest uzyskanie zdrowych silnych zwierząt, które w przyszłości wyróżni wysoka wydajność mleczna lub rzeźna.

Pierwsze dni życia

Pokarmem, który towarzyszy zwierzętom tuż po urodzeniu jest siara. Zawiera ona kilkakrotnie więcej białka niż mleko pełne, którego większość stanowią przeciwciała. Cielęta rodzą się bez odporności, dlatego niezwykle ważne jest to, aby pierwszą siarę wypiły w pierwszych dwóch godzinach życia. Z każdą kolejną godziną zawartość przeciwciał w siarze drastycznie maleje. Należy również pamiętać o tym, że przeciwciała te, niezależnie od stężenia, wchłaniają się tylko przez około 3 dni, później są już trawione jak normalne białka.

Zaleca się, aby w pierwszej dobie życia cielę wypiło 4-5 litrów siary. Liczbę tę należy podzielić na 4-5 odpojów, z czego połowa powinna być podana w pierwszych 5-6 godzinach życia. W kolejnych dniach należy zmniejszyć je do 2-3, jednocześnie zwiększając dawkę.

Zmiany w żywieniu

Od czwartego dnia życia zwierzę powinno przejść na preparat mlekozastępczy. Dlaczego warto? Decyduje o tym kilka czynników. Po pierwsze – to bardziej ekonomiczne. Na litr pójła potrzeba 125 g preparatu mlekozastępczego. Nawet korzystając z najdroższych produktów przeznaczonych na pierwsze 3 tygodnie życia koszt 1 l pójła będzie niższy od ceny 1 l mleka w skupie. Kolejną kwestią jest jakość mleka. Cielę nie zawsze pije je z czystego wymienia, może również dochodzić do przenoszenia różnych chorób z krowy na cielęta.

Warto pamiętać, że preparaty mlekozastępcze dostarczają więcej witamin niż mleko krowie. Co ważne, cielęta powinny mieć stały dostęp do czystej wody. Niestety, wielu hodowców nadal o tym zapomina mylnie sądząc że mleko, czy preparat mlekozastępczy zaspokoi pragnienie.

Drugi tydzień to czas, w którym warto rozpocząć podawanie pasz treściwych w formie granulatu bądź musli. Taka struktura paszy powoduje drażnienie ścian żwacza przez co narząd ten szybciej się rozwija. Pasze treściwe zawierają dużo skrobi, która jest łatwo przyswajalna przez cielęta oraz zapewnia optymalny poziom kwasu propionowego, który również korzystnie wpływa na rozwój żwacza. Oprócz paszy treściwej w tym czasie do dawki wprowadza się także siano dobrej jakości.

Ekonomiczna pasza

Po ukończeniu trzeciego tygodnia życia, w celu redukcji kosztów żywienia, można przejść na tańszy preparat mlekozastępczy zawierający w swoim składzie więcej komponentów białkowych pochodzenia roślinnego. Od 6-7 tygodnia życia należy zacząć obniżać dzienną dawkę pójła. Wiąże się to z tym, że cielęta z każdym dniem pobierają coraz więcej paszy treściwej. Ma to także na celu łagodne przygotowanie zwierząt do zaprzestania pojenia mlekiem i przejścia wyłącznie na pasze stałe. Odpajanie należy zakończyć, gdy cielę samodzielnie pobiera minimum 2 kg paszy dziennie. Drugim kryterium jest podwojenie się urodzeniowej masy ciała. Przy prawidłowo prowadzonym odchowie cielę powinno ważyć 80-90 kg w momencie ukończenia drugiego miesiąca życia. Jeśli powyższe kryteria są spełnione należy całkowicie odstawić preparat mlekozastępczy. Podstawę dawki powinny od tego momentu stanowić wysokiej jakości pasze objętościowe – kiszonka z kukurydzy, sianokiszonka i siano oraz pasza treściwa podawane do woli.

Po ukończeniu 3 miesiąca życia należy podjąć decyzję o kierunku użytkowania zwierzęcia i co za tym idzie wybrać odpowiedni program żywienia w zależności od tego, czy ma być ono skierowane na opas czy do dalszej hodowli.

(kw)

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CLI 1 października 2015

zdjęcie: benjamin_scott_florin/flickr.com