Ślimaki – pomysł na opłacalny biznes cz. I

Kulinarne zastosowania ślimaków znane były już w starożytności. Potrawy z nich przyrządzane jada się na całym świecie. Ślimacze mięso to bogate źródło białka, minerałów i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Wykorzystuje się również jaja, a śluz jest stosowany w przemyśle farmaceutycznym oraz do produkcji kosmetyków.
 

Najpopularniejszym gatunkiem hodowlanym jest ślimak afrykański. Wykorzystuje się dwie jego odmiany: Helix aspersa maxima, zwany dużym szarym (gros gris), może osiągnąć wagę 40 g i średnicę muszli 4,5 cm, znacznie mniejszy Helix aspersa aspersa – mały szary (petit gris) dorasta do 15 g, za to osiąga najwyższe ceny rynkowe. Oprócz nich do hodowli wykorzystuje się ślimaka winniczka, Helix pomatia, który jest największym ślimakiem lądowym Europy – jego masa może wynieść 50 g przy średnicy muszli 5,5 cm. W Polsce winniczki można legalnie zbierać od 1 do 31 maja, przy czym średnica muszli pozyskiwanych osobników musi przekraczać 3 cm. Są gatunkiem częściowo chronionym, więc zbiór wymaga uzyskania zezwolenia od Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, obowiązują również limity. Roczny eksport tego ślimaka z naszego kraju wynosi około 300 ton.
 

Zalety kulinarne

Walory ślimaczego mięsa przekonują do niego coraz szersze rzesze konsumentów. Niewątpliwą zaletą jest niska zawartość tłuszczu, nieprzekraczająca 1 proc., przy czym aż 75 proc. stanowią NNKT, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Białko, o korzystnym składzie aminokwasowym, występuje na poziomie nawet 20 proc., warto również zwrócić uwagę na bogactwo mikro- i makroelementów. W sprzedaży detalicznej dostępne są żywe mięczaki, mięso po rozbiorze, bez skorupek, przetwory i gotowe dania. Od ślimaka szarego pozyskuje się także kawior, sprzedawany w formie osolonej ikry – jaja są oczyszczane i zalewane solanką.
 

Warunki hodowli

Na rozwój, wzrost i cykl roorodczy ślimaków znaczący wpływ mają czynniki mikroklimatyczne. Najlepsze przyrosty obserwuje się w przedziale temperatur od 15 do 25°C, natomiast wszelkie wahania grożą zahamowaniem wzrostu i powodują spadek opłacalności produkcji.

Długotrwały spadek temperatury może skutkować hibernacją ślimaków, czyli ich uśpieniem, przegrzanie zaś grozi estywacją, to znaczy zasklepieniem ciała wewnątrz muszli za pomocą błony. Ujemne temperatury powodują śmierć mięczaków. Intensywnemu rozwojowi sprzyja duża wilgotność powietrza, optymalna wartość to 90 proc. Jej spadek lub wzrost może powodować karłowatość, wady muszli, wypadanie ciała poza muszlę, estywację, zaburzenia procesu dojrzewania płciowego. Na utrzymanie ślimaków w odpowiedniej kondycji duży wpływ ma optymalna cyrkulacja powietrza, która dodatkowo kontroluje temperaturę i usuwa szkodliwe gazy. Optymalizacja dnia świetlnego pozytywnie wpływa na regulację rozmnażania i stymuluje pobieranie pokarmu – czas operowania światła powinien się wydłużać nawet do 18 godzin, wprost proporcjonalnie do wzrostu ślimaków. Jeśli nie można zapewnić oświetlenia dziennego, należy zastosować doświetlanie sztuczne, o natężeniu w granicach 100 luksów. Nie tylko w okresie rozrodu bardzo ważny jest stały dostęp do czystej, niechlorowanej, przebadanej bakteriologicznie wody, służącej również do zraszania hodowli. Potrzeba także ziemi, stymulującej trawienie i procesy rozrodcze.
 

Pierwsze kroki

Hodowli nie warto rozpoczynać od osesków. Konieczność transportu (przy braku dostępu do pożywienia) trwającego kilka dni w okresie największego wzrostu spowoduje ich karłowacenie, a w efekcie osiągną docelowo tylko około 50 proc. swojej potencjalnej wielkości. Można stosować kuwety, skrzynie lub ule, ale tylko przy mniejszych hodowlach, ponieważ przy większej produkcji są zbyt kosztowne, niepotrzebnie zajmują przestrzeń, a ich obsługa jest niewygodna i czasochłonna. Obecnie najczęściej prowadzi się tucz w parkach, ewentualnie odpowiednio dostosowuje do hodowli całe pomieszczenia. Infrastruktura budynków służących do chowu ślimaków powinna zakładać zaplecze złożone z chłodni, pomieszczenia do reprodukcji, wylęgarni, wychowalni młodzieży i tuczarni, jeśli zakłada się prowadzenie tuczu w pomieszczeniach. Wszystkie obiekty powinny uwzględniać wymogi dotyczące odpowiedniej izolacji termicznej oraz odporności na wilgoć.
 

(mcz)

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CRY, CLI 16 marca 2017 r.
zdjęcie: Fotolia.com