Suplementacja witaminowo-mineralna (cz. I)

Sposób żywienia zwierząt hodowlanych ma bezpośredni wpływ na ich zdrowie, wzrost i wydajność. Bez witamin i minerałów niemożliwy jest prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu, dlatego należy je dostarczać w postaci dodatków do pasz.




 

Zarówno niedobór, jak i nadmiar witamin w diecie może prowadzić do wielu ciężkich schorzeń, dlatego premiksy witaminowo-mineralne są tak ważnym składnikiem dawki pokarmowej.
 

Witamina A – w roślinach obecna jest prowitamina – β-karoten – wpływa na rozwój układu kostnego i tkanek miękkich. Bierze udział w procesie widzenia i rozmnażania, zwiększa odporność na zakażenia, pozytywnie wpływa na wygląd skóry i wytworów naskórka. Skutki niedoboru: zahamowanie wzrostu i rozwoju zwierząt, osłabienie układu immunologicznego oraz zaburzenia rozrodu. Źródłem β-karotenu są susze z lucerny i koniczyny oraz kukurydza i marchew.

Z powodu ubiegłorocznej suszy kiszonka z kukurydzy zawierała mniej ziarna, dlatego wiele gospodarstw utrzymujących bydło mleczne miało w tym roku problem z zacieleniami. Brak witaminy A u trzody może objawiać się słabszymi miotami po urodzeniu. Warto pamiętać, że witamina A jest wrażliwa na światło i temperaturę, łatwo się utlenia.
 

Witamina D3 (cholekalcyferol) jest regulatorem gospodarki wapniowo-fosforowej w organizmie i uczestniczy w procesie tworzenia kości. Wspomaga wchłanianie wapnia i fosforu z jelit oraz zmniejsza ich wydalanie z moczem. Przez swoje powinowactwo do wapnia wpływa na przewodnictwo nerwowe i pracę serca. Jej brak skutkuje słabszym wzrostem, krzywicą, niskim poziomem fosforu we krwi. Największe zapotrzebowanie na wit. D3 mają zwierzęta młode, a także samice w trakcie ciąży i laktacji.

Organizm jest zdolny do samodzielnego wytworzenia witaminy D3 pod wpływem promieni słonecznych. Z tego powodu zwierzęta przebywające na pastwisku bądź korzystające z wybiegów i okólników nie cierpią na niedobory tej witaminy. Dieta zwierząt przebywających na stałe w pomieszczeniach powinna być o nią wzbogacana.
 

Witamina E (α-tokoferol) jest silnym antyoksydantem. Wpływa na proces rozmnażania: od prawidłowego rozwoju narządów płciowych, wytworzenia komórek rozrodczych, po
przygotowanie i ochronę ciąży. Niedobór może prowadzić do chorób mięśni, takich jak dystrofie i miopatie, a także zaburzeń nerwowych, osłabia płodność, wywołuje również wtórne
niedobory selenu. Suplementacja witaminą E pozytywnie wpływa na jakość nasienia u samców, podwyższa skuteczność zapłodnień. Jej wyższy dodatek pozytywnie wpływa na jakość i trwałość mięsa.
 

Witamina B1 (tiamina) uczestniczy w procesie spalania węglowodanów w komórkach, jak również w pracy i regeneracji systemu nerwowego. Niedobór powoduje niedowład mięśni, brak apetytu i spadek masy ciała.
 

Witamina B2 (ryboflawina) odpowiada za sprawne działanie układu nerwowego, wspomaga proces widzenia. Jej niedobory prowadzą do zaburzeń nerwowych i słabszego wzrostu.
 

Witamina B3 (niacyna, kwas nikotynowy, witamina PP) przede wszystkim wpływa na regulację poziomu cukru we krwi oraz przebieg procesów metabolicznych mających na celu uwalnianie energii. U krów mlecznych odpowiada za prawidłowy przebieg laktacji oraz profilaktykę ketozy.
 

Witamina B6 (piroksydyna) uczestniczy w przemianie aminokwasów, syntezie białek oraz metabolizmie kwasów tłuszczowych. Pozytywnie wpływa na zwiększenie odporności organizmu, pomaga w przekształceniu białka tryptofanu w witaminę B3. Niezbędna w procesie produkcji czerwonych krwinek i hormonów.
 

Witamina B7 (biotyna, witamina H, koenzym R) uczestniczy w syntezie aminokwasów, cukrów, białek i kwasów tłuszczowych. Wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry, sierści, racic. W przypadku utrzymania zwierząt bezściółkowego lub na płytkiej ściółce, zaleca się utrzymanie wysokiego jej poziomu w ramach profilaktyki chorób racic.
 

Witamina B12 uczestniczy w tworzeniu czerwonych krwinek, syntezie DNA i RNA, prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego. Zapobiega anemii złośliwej. Niedobór powoduje osłabienie apetytu lub jego brak.
 

Witamina C (kwas askorbinowy) uczestniczy w produkcji kolagenu i podstawowych białek w organizmie. Ma właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze, poprawia działanie układu immunologicznego. Zalecana szczególnie dla młodych zwierząt w początkowych etapach wzrostu.
 

Witamina K3 (menadion) uczestniczy w tworzeniu protrombiny, biorącej udział w procesie krzepnięcia krwi. Ma właściwości przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne. Zalecana w żywieniu trzody chlewnej, szczególnie przy stosowaniu detoksykantów. Przedawkowanie jej nie jest groźne dla świń.
 

(aw)

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CRY, CLI 28 lipca 2016 r.
grafika: Archiwum własne