Niebawem rozpocznie się wysiew zbóż jarych. Na tym etapie przygotowanie do uprawy i przemyślany wybór materiału siewnego mają bezpośredni wpływ na późniejszą wysokość plonu.

Decyzja o uprawie zbóż jarych najczęściej wynika z konieczności. Ich areał zwiększa się przede wszystkim w latach, w których mamy do czynienia z pozimowymi stratami ozimin lub gdy nie ma możliwości ich wysiewu.
 

Dobór gatunku do stanowiska i odpowiedniego pH gleby

Ze względu na słabiej rozwinięty system korzeniowy zboża jare mają większe wymagania glebowe w porównaniu do form ozimych. Mają także mniejszą zdolność pobierania trudniej dostępnych składników pokarmowych z gleby i większe potrzeby wodne.

Jednym z podstawowych błędów, popełnianych nie tylko w przypadku siewu zbóż jarych, jest siew rośliny uprawnej na stanowisku o pH znacznie odbiegającym od optymalnego. W kwaśnej glebie dostępność składników pokarmowych dla roślin jest zdecydowanie mniejsza. Na nieuregulowane pH wrażliwy jest np. fosfor. Składnik ten w kwaśnym odczynie staje się niedostępny dla roślin. Zakres pH, w którym rośliny najbardziej efektywnie pobierają fosfor mieści się w przedziale 5,6-7,2. Jeśli jednak przed siewem nie udało się unormować pH stanowiska, warto postawić na najmniej wrażliwy na niski odczyn owies lub pszenżyto, natomiast zrezygnować z uprawy najbardziej wymagających pod względem stanowiska pszenicy i jęczmienia jarego.
 

Jakość materiału siewnego oraz zaprawy

Warto pamiętać, że gospodarstwa nasienne, zajmujące się reprodukcją polową materiału kwalifikowanego, stosują bardzo wysokie standardy agrotechniczne (uprawa, nawożenie, ochrona). Produkcja na wielu etapach podlega kontroli, a wyprodukowany materiał siewny ocenie laboratoryjnej. Wszystko po to, by do rolnika trafił produkt najwyżej jakości, o znanej tożsamości odmianowej, niosący za sobą określony potencjał plonowania.

Niestety, nie zawsze takie kryteria można spełnić w warunkach własnego gospodarstwa, dlatego wysiew swojego materiału siewnego już na starcie może wiązać się ze zmniejszeniem potencjału uprawy.

Niezwykle ważnym aspektem jest zaprawianie nasion, z którego z pewnością nie należy rezygnować. Wraz z niezaprawionym materiałem siewnym przenoszone są choroby, takie jak chociażby śniecie. Ich rozwoju w późniejszym okresie wegetacji nie można ograniczyć żadnym zabiegiem nalistnym. Wiele błędów związanych jest także z nieprecyzyjnym zaprawianiem. Najlepszym rozwiązaniem jest zatem decyzja o zakupie zaprawionego materiału kwalifikowanego.

W przypadku zbóż jarych o relatywnie krótkim okresie wegetacji, efekt ochronny zaprawy jest bardzo ważny. Na rynku dostępne są zaprawy, które chronią rośliny przed chorobami odnasiennymi, ale także przed atakiem wielu chorób liści. Przy wyborze bardziej zaawansowanych preparatów, możliwe jest obniżenie późniejszych kosztów ochrony plantacji.
 

Jakie odmiany?

Po wyborze odpowiedniego gatunku i decyzji o zakupie materiału kwalifikowanego, warto przyjrzeć się wysoko ocenianym odmianom.
 

Pszenica jara Alibi to zarejestrowana w Polsce odmiana charakteryzująca się wysokim i bardzo stabilnym plonem ziarna (102-104% wzorca) w wieloleciu badań. Powtarzalność wysokiego plonu w zróżnicowanych warunkach sprawiła, że odmiana – choć nowa – znalazła się na Liście Odmian Zalecanych aż w ośmiu województwach. Ponadto Alibi wyróżnia się najwyższą odpornością na rdzę brunatną oraz najwyższą masą tysiąca ziaren spośród wszystkich badanych odmian.
 

Jęczmień jary Pilote to odmiana, która odpowiednio poprowadzona odwdzięczy się rekordowym plonem ziarna. Rośliny są bardzo zdrowe, ze szczególną odpornością na rynchosporiozę. Średniowysokie źdźbło jest sztywne i odporne na wyleganie.
 

Pszenżyto jare Santos to nowość, którego główną zaletą jest możliwość uprawy na stanowiskach o nieuregulowanym pH. Dodatkowo rośliny posiadają bardzo dobrą odporność na rynchosporiozę i septoriozę plew.
 

Owies Pablo to odmiana o bardzo wartościowym ziarnie, najcięższym spośród wszystkich zarejestrowanych odmian oraz o bardzo niskim udziale łuski. Rośliny wyróżniają się stabilnym źdźbłem niepodatnym na wyleganie oraz posiadają najlepszą odporność na porażenie rdzą źdźbłową (8.7/9).
 

(mc)