Zanikające rasy zwierząt, m.in. kozy karpackie i polskie owce górskie odmiany barwnej oraz obiekty związane z pasterstwem w Karpatach na przełomie XIX i XX w. pojawią się w powstającym w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku (woj. podkarpackie).

"Wracamy do przygotowanego przeszło 40 lat temu dla naszego skansenu projektu wybitnego etnografa znawcy kultury i sztuki ludowej Karpat prof. Romana Reinfussa. Korzystamy z jego opracowań i licznych fotografii archiwalnych" - powiedział PAP dyrektor skansenu Jerzy Ginalski.

Zauważył, że celem przedsięwzięcia jest "odtworzenie surowych warunków życia i pracy karpackich górali".

Zrekonstruowane będą obiekty chroniące w trakcie wypasu pasterzy, m.in. drewniane i kamienno-drewniane koliby, szałasy, szopy. Odtworzone zostaną także charakterystyczne dla karpackiego pasterstwa: koszary, czyli przenośne ogrodzenie, poidła, a nawet kamienne kapliczki. "W przedsięwzięciu wykorzystamy też chałupę bojkowską, która przeniesiono do nas z Wołkowyi" - dodał Ginalski.

Sektor pasterski powstaje na śródleśnej polanie na terenie skansenu. "Aktualnie karczujemy rosnące tam krzewy i zarośla. Mam nadzieję, że rekonstrukcja poszczególnych obiektów rozpocznie się w przyszłym roku" - zaznaczył dyrektor.

Równolegle trwa odtwarzanie stada zwierząt. "Chcemy żeby było to rasy charakterystyczne niegdyś dla tych terenów" - podkreślił Ginalski.

Do skansenu trafiły już m.in. kozy karpackie. Jest to stara polska rasa. Na przełomie XIX i XX wieku licznie występowała na Podkarpaciu. Później została wyparta z hodowli przez napływ ras bardziej wydajnych. Hodowla tej zanikającej rasy kóz została kilka lat temu odtworzona w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Zootechniki w Odrzechowej k. Sanoka.

Oprócz kóz karpackich na pastwiskach pojawiają również polskie owce górskie odmiany barwnej, które na Podkarpacia przybyły wraz z pasterzami wołoskimi. Podobnie jak kozy karpackie wyparły je wydajniejsze rasy.

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku powstało w 1958 r. Zgromadzono w nim ponad 150 obiektów charakterystycznych dla budownictwa w południowo-wschodniej Polsce. Najstarszy zabytek - chałupa z Dąbrówki koło Sanoka - pochodzi z 1681 r.

Atrakcja turystyczną sanockiego skansenu jest m.in. replika Rynku Galicyjskiego z drugiej połowy XIX w. Wokół wybrukowanego kocimi łbami, liczącego 5,5 tys. m kw. placu stoi 29 drewnianych budynków, które pochodzą z 14 miejscowości Podkarpacia. Są tam m.in. karczma, poczta, urząd gminy, apteka, sklepy oraz zakłady: stolarski, fryzjerski, krawiecki, szewski, zegarmistrzowski i fotograficzny. Poszczególne obiekty wyposażono w odpowiednie meble, sprzęty i urządzenia. (PAP)

kyc/ agz/