W chowie wysokoprodukcyjnych zwierząt o wysokim potencjale genetycznym pokrycie potrzeb pokarmowych ma kluczowe znaczenie. Na szczególną uwagę zasługuje poziom energii w dawce pokarmowej, a jednym z jej najcenniejszych, najbardziej wydajnych i najbezpieczniejszych źródeł jest tłuszcz. W przypadku rozrodu, oprócz energii ważne są również dostarczane z tym składnikiem kwasy tłuszczowe. Są one niezwykle ważne zarówno dla funkcjonowania układu rozrodczego, jak i prawidłowego rozwoju płodu.
 

Kwasy tłuszczowe w diecie krów – dlaczego są ważne?

W przeszłości kwasy tłuszczowe były bagatelizowanym składnikiem diety krów mlecznych. Dzięki prowadzonym badaniom naukowym, zajmującym się analizą wpływu poszczególnych kwasów tłuszczowych na organizm zwierząt, mówi się o nich coraz częściej. Udowodniono, że mogą one oddziaływać na zdrowie i aktualną kondycję krowy, stanowiąc jednocześnie ważny komponent dostarczający energię, umożliwiającą zaspokojenie potrzeb bytowych krowy i pozwalającą na utrzymanie produkcji mleka. Warto przypomnieć, że przewlekły niedobór energii w dawce prowadzi nie tylko do obniżenia wydajności. Jest on przyczyną różnego rodzaju zaburzeń metabolicznych, takich jak ketoza. Stąd tylko kwestią czasu i odpowiedniej technologii było stworzenie komponentu Protina Fat, produkowanego z nasion soi, łączącego wysokiej jakości białko i dużą ilość naturalnych kwasów tłuszczowych.
 

Kwasy tłuszczowe będące częścią Protina Fat wpływają również na sprawność układu immunologicznego organizmu zwierzęcia. Mechanizm wzmacniania układu odpornościowego przez nienasycone kwasy tłuszczowe polega przede wszystkim na modulowaniu odpowiedzi zapalnej, m.in. poprzez wpływ na syntezę cytokin, które pełnią rolę mediatorów zapalenia. Obecność poszczególnych klas kwasów tłuszczowych wpływa też na wartość dietetyczną mleka. Im więcej w dawce pokarmowej kwasów omega-3, tym więcej jest ich w mleku, które staje się produktem o właściwościach prozdrowotnych. To jeden z kolejnych powodów rosnącego zainteresowania kwasami tłuszczowymi. Obecni konsumenci szukają produktów pozytywnie wpływających na zdrowie, takich jak mleko z optymalną zawartością kwasów omega-3.
 

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe a wyniki rozrodu krów

Protina Fat i zawarte w niej wielonienasycone kwasy tłuszczowe w dawca mają wpływ na liczbę i wielkość pęcherzyków jajnikowych. Pozwalają na skrócenie czasu do wystąpienia pierwszej owulacji po porodzie. Stanowią istotne źródło energii w okresie wczesnego rozwoju embrionu i są prekursorem cholesterolu, który jest niezbędny do syntezy progesteronu, hormonu "chroniącego" ciążę. O wielonienaysconych kwasach tłuszczowych dość często mówi się w kontekście problemu śmiertelności zarodków w pierwszych tygodniach po inseminacji, za który odpowiedzialne są prostaglandyny serii 2 (PGF2 α). Mają one szczególnie negatywny wpływ na ciążę w jej wczesnej fazie. Zwiększają ryzyko lizy ciałka żółtego, jeszcze przed implantacją zarodka. Udowodniono, że PGF2 α to przeciwnik progesteronu, dzięki któremu możliwe jest utrzymanie ciąży. Panaceum na ten problem są kwasy tłuszczowe z grupy omega-3. Wzmacniają one działanie interferonu τ, który poprzez blokowanie syntezy PGF2α ochrania ciałko żółte. Sugeruje się, że powodem obserwowanej obecnie zwiększonej częstotliwości zamierania zarodków współcześnie hodowanych krów rasy holsztyńsko fryzyjskiej jest ich niezdolność do produkcji wystarczającej ilości interferonu t.
 

Kwasy tłuszczowe w dawce dla krów

Niestety uzupełnienie dawki pokarmowej dodatkami o zwiększonej zawartości tłuszczu o optymalnym profilu kwasów tłuszczowych nie należy do najprostszych. Wynika to z procesów jakim poddawany jest tłuszcz w żwaczu. Mowa o biouwodorowaniu większości nienasyconych kwasów tłuszczowych, produktem końcowym ich przemian jest kwas stearynowy. Niezbyt dobrą decyzją jest stosowanie tłuszczów niechronionych, zbyt duża ich ilość prowadzi do zahamowania namnażania bakterii żwaczowych, odpowiedzialnych m.in. za trawienie celulozy. Dlatego trafnym wyborem jest stosowanie komponentu paszowego Protina Fat, w którym tłuszcz występuje w formie tłuszczów chronionych. Poprzez niwelowanie ujemnego bilansu energetycznego ułatwiają one start wysokowydajnych krów w laktację.

Protina Fat jest źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, takich jak kwas linolowy i linolenowy. Sekretem jej skuteczności jest powolne uwalnianie się oleju z komponentu. Dzięki temu duża część obecnych w materiale kwasów tłuszczowych unika przemian w żwaczu, w niezmienionej formie są one wchłaniane w jelicie cienkim.

Więcej o tłuszczu w żywieniu bydła przeczytasz tu: Tłuszcz jest pożądany w żywieniu bydła