Tłuszcz chroniony w żywieniu bydła mlecznego - dlaczego warto?

Stosowanie dodatkowej ilości tłuszczu w dawce pokarmowej przeznaczonej dla bydła mlecznego wciąż wzbudza liczne kontrowersje wśród hodowców oraz producentów pasz i dodatków paszowych. 20-30 lat temu przy niskich wydajnościach mlecznych oraz braku odpowiednich produktów stosowanie tłuszczu było zbędne, a niekiedy ryzykowne. Obecnie wobec znacznie wyższej wydajności krów wskazane jest uzupełnianie energii za pomocą odpowiednich, bezpiecznych komponentów zawierających tłuszcz chroniony ,,by-pass”.
 

Potrzeby energetyczne wysokowydajnych krów

Utrzymanie odpowiedniego bilansu energetycznego w każdej fazie cyklu produkcyjnego krowy jest trudnym zadaniem. Obecnie przy coraz wyższych wydajnościach sięgających 30, a nawet 40 i więcej kilogramów mleka dziennie, utrzymanie poprawnego bilansu energetycznego bez komponentów paszowych jest absolutnie niemożliwe. Pokrycie potrzeb energetycznych u wysokowydajnych krów jest niezwykle ważne, ponieważ ujemny bilans energetyczny to przyczyna występowania zaburzeń metabolicznych. W związku z tym wzrost wydajności mlecznej może kojarzyć się ze zwiększeniem wydatków przeznaczonych na opiekę weterynaryjną, co w ostatecznym rozrachunku wpływa na znaczne obniżenie zysku z hodowli.

Chcąc pokryć straty energetyczne i wyrównać bilans, często zwiększa się dawkę pasz treściwych, zaburzając tym samym stosunek pasz objętościowych do treściwych, który nie powinien przekraczać 60:40. W takim przypadku żwacz zostaje obciążony dużą dawką skrobi, co w efekcie prowadzi do kwasicy.
 

Tłuszcz chroniony a Protina Fat

Optymalne rozwiązanie zakłada wprowadzenie do dawki żywieniowej alternatywnego źródła energii, którym jest tłuszcz bezpieczny dla żwacza. Najlepiej, gdy jest to tłuszcz chroniony ,,by-pass”, który w żadnym stopniu nie zaburzy procesów zachodzących w żwaczu. Tłuszcz chroniony, pochodzący z nasion soi non GMO, zawarty jest w Protinie Fat – unikatowym produkcie Zakładu Uszlachetniania Białka Roślinnego (ZUBR). Produkt ten stanowi idealne uzupełnienie energii dla krów mlecznych, a dzięki wyjątkowej technologii obróbki, tłuszcz w Protinie Fat jest całkowicie bezpieczny, łatwo przyswajalny i nie zaburza pracy żwacza.
 

Prawidłowy rozród krów

Poszukując przyczyn trudności związanych z rozrodem u bydła mlecznego, na początku należy przyjrzeć się poziomowi mocznika w mleku. Jeżeli jego zawartość przekracza zalecane normy, oznacza to, że amoniak podtruwa organizm krowy i w konsekwencji może stanowić przyczynę problemów z rozrodem. Pierwszym krokiem powinna być wówczas analiza żywienia i bilansu energetycznego. Należy rozważyć, czy organizm krowy otrzymuje w każdej fazie laktacji dawkę energii nie tylko niezbędną dla mikroorganizmów żwacza, ale również tę bezpośrednio wykorzystywaną przez organizm zwierzęcia.
 

Skutki niedoboru energii w dawce dla krów

Do najpowszechniejszych skutków słabego zaopatrzenia krów w energię należą m.in.:

  • wczesne zamieranie zarodków (do 14. dnia od zapłodnienia, co nie zaburza cyklu rujowego i ruja następuje co 21 dni),
  • ​późne zamieranie zarodków (powyżej 3. tygodnia ciąży, co powoduje zaburzenie cyklu rujowego – ruja następuje po 30-35 dniach),
  • nieskuteczna inseminacja – zużywanie coraz większych ilości nasienia w celu skutecznej inseminacji,
  • utajone ruje,
  • problemy z wycieleniem,
  • wydłużający się okres między wycieleniami,
  • coraz częstsze brakowanie krów z powodów rozrodczych.
     

Kondycja zwierząt

Wszystko to sprawia, że znacznie obniża się opłacalność produkcji. Okres przejściowy i początkowa faza laktacji to najważniejszy moment w żywieniu krów mlecznych. Każdy błąd żywieniowy popełniony w tym czasie, może prowadzić do ketozy, przemieszczenia się trawieńca lub porażenia poporodowego. Często występuje zatrzymanie łożyska, co w konsekwencji skutkuje stanem zapalnym macicy i zdecydowanie opóźnia kolejny cykl rozrodczy. By móc utrzymać opłacalność produkcji, należy odpowiednio zadbać o kondycję zwierząt, dostarczając im wszystkich niezbędnych składników żywieniowych, a także łatwo przyswajalnego źródła energii.
 

Kwasy omega-3 i omega-6 w żywieniu bydła mlecznego

Bardzo ważną rolę w żywieniu bydła mlecznego odgrywają kwasy omega-3 i omega-6. Pełnotłuste ziarna soi dostępne w Protinie Fat są obfitym źródłem najważniejszych kwasów z tej grupy, które wspierają również walkę z problemami rozrodczymi w stadzie. Obecny w Protina Fat kwas linolenowy to jeden z NNKT, czyli niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych. NNKT są to kwasy tłuszczowe z grupy egzogennych, co oznacza, że organizm sam ich nie produkuje. Kwasy te oddziałują na rozród zwierząt bezpośrednio, a także pośrednio, poprawiając m.in. stan skóry i wymion oraz odporność zwierząt.

Więcej o kwasach tłuszczowych w żywieniu krów mlecznych przeczytasz tu: Pozytywny wpływ kwasów tłuszczowych na zdrowie i rozród krów.
 

Materiał ukazał się w “Magazynie Najbliżej Rolnika” nr 2 / 2019 (8)