Biegunki u cieląt są niebezpieczne – młode zwierzęta bardzo szybko odwadniają się i tracą siły, dlatego ważna jest natychmiastowa reakcja na wszelkie zmiany w wyglądzie kału.
 

Biegunki powodowane są przez infekcje bakteryjne, wirusowe lub nieprawidłowe karmienie. Żywieniowe przyczyny tego schorzenia to najczęściej: niewłaściwa temperatura podawanego pójła, nieprawidłowy sposób jego podawania, nieodpowiednie dawkowanie czy źle dobrany do wieku cielęcia preparat mlekozastępczy.

Zapobieganie

Według zaleceń optymalna temperatura pójła powinna mieścić się w przedziale 37-39 st. C. Do pojenia najlepiej użyć specjalnie do tego przeznaczonych wiader ze smoczkiem mocowanym na wysokości głowy cielęcia. Takie usytuowanie pozwala na fizjologiczny odruch zamknięcia rynienki przełykowej, dzięki czemu mleko trafia bezpośrednio do trawieńca. Podawanie mleka wprost z wiadra ustawionego na posadzce zaburza naturalne ułożenie rynienki przełykowej, co szczególnie u młodszych cieląt niesie duże ryzyko dostania się pójła do żwacza, gdzie zaczyna ono fermentować, powodując biegunki. Zarówno wiadro do pojenia, jak i jego elementy składowe – zawór i smoczek – bezwzględnie muszą być dokładnie umyte po każdym pojeniu, gdyż resztki pójła stanowią świetną pożywkę dla bakterii powodujących biegunki.

Bardzo ważna jest również ilość pójła podawana jednorazowo oraz liczba odpojów w ciągu doby. Zbyt duża ilość mleka na jeden odpój będzie skutkowała przelewaniem się pójła do żwacza. Najmłodsze, dwu-, trzydniowe cielęta powinny otrzymywać siarę w 3-4 porcjach po 1-1,5 l jednorazowo, trzy-, sześciodniowe należy odpajać trzykrotnie w ciągu dnia w dwu-, trzylitrowych porcjach. Cielęta, które ukończyły pierwszy tydzień życia mogą być już pojone tylko dwukrotnie w ciągu dnia, należy jednak pamiętać, że potrzebują stałego dostępu do wody.

W profilaktyce bardzo ważny jest również dobór preparatu mlekozastępczego. Tych przeznaczonych na drugą fazę odchowu nie wolno stosować u najmłodszych cieląt. Są dla nich zbyt ciężkostrawne, co skutkuje częstymi biegunkami.

Leczenie

Pomimo szerokiej dostępności specjalistycznych preparatów przeciwbiegunkowych, wielu hodowców sięga po sprawdzone, tradycyjne środki. Najczęściej stosowanymi produktami są: kawa zbożowa, siemię lniane, kora dębu czy mąka ziemniaczana. Sporządza się z nich napary, które z powodzeniem można stosować przy niewielkich zmianach w wyglądzie kału. Przy silniejszych objawach zdecydowanie lepiej jest sięgnąć po specjalnie dedykowane preparaty, które działają szybciej i dają gwarancję efektu. W większości przypadków ich stosowanie nie wiąże się z koniecznością odstawienia mleka, dzięki czemu nie dochodzi do osłabienia cielęcia.

Przy wyborze preparatu przeciwbiegunkowego należy zwrócić uwagę na jego rozpuszczalność. Produkt, który trudno się rozpuszcza, pozostawia osad i nie może być w pełni pobrany przez cielę, a przez to jest mniej skuteczny. Warto rozważyć zakup preparatu w formie płynnej, która gwarantuje pełną rozpuszczalność zarówno w wodzie, jak i w mleku, oraz wysoką skuteczność działania.

Lecząc biegunkę, nie należy zapominać o podaniu elektrolitów, bo najgroźniejsze przy tym schorzeniu jest odwodnienie. Preparat przeciwbiegunkowy wraz z elektrolitami działa kompleksowo – zwalcza objawy i nawadnia organizm. Wybierając elektrolity, warto szukać takich, które można podawać razem z mlekiem. To ważne, dlatego że cielęta chore zazwyczaj tracą apetyt i dodatkowe pojenie preparatami nawadniającymi często nie jest możliwe. W przypadku produktu, który można podawać z mlekiem istnieje większe prawdopodobieństwo pobrania pełnej dawki preparatu, co pozwala osiągnąć maksymalną skuteczność.
 

(kw)

Materiał opublikowany w tygodnikach Wydawnictwa Promocji Regionu: CGD, CBR, CWA, CLI, CRY 2 czerwca 2016

zdjęcie: Fotolia.com