Zasuszenie krowy – na co zwrócić uwagę?

Wstrzymanie udoju krowy związane z zasuszeniem to dla zwierząt okres odpoczynku od intensywnej produkcji mleka, a także czas regeneracji oraz przygotowania organizmu do wycielenia i kolejnej laktacji. Można go podzielić na dwa etapy – zasuszenie właściwe i przygotowanie do porodu. Każdy z nich wiąże się ze zmianą dawki żywieniowej.
 

Pierwszy okres zasuszenia trwa z reguły do 21-14 dnia przed wycieleniem, a jego długość zależy od zasad przyjętych w gospodarstwie. Prawidłowo skomponowana dawka powinna zawierać 11-13% białka ogólnego w suchej masie i obfitować w dobrej jakości włókno z pasz objętościowych (najlepiej z kiszonki, traw oraz słomy np. pszennej). Z dawki należy wycofać także większość pasz energetycznych, choć w celu utrzymania odpowiedniego poziomu flory bakteryjnej i długości brodawek w żwaczu, powinno się zastosować niewielkie ilości śruty zbożowej lub dodatków kiszonki z kukurydzy. Zwiększenie zawartości węglowodanów strukturalnych do około 45% w suchej masie dawki pozwala na zmniejszenie podaży na energię. Żywienie prowadzone w ten sposób zminimalizuje ryzyko wystąpienia ketozy po wycieleniu.
 

Etap wzmocnienia

Nadmierna dawka energii w żywieniu krów powoduje otłuszczenie zwierząt oraz zwężenie światła dróg rodnych, co prowadzi do problemów w trakcie porodu i znacznego obciążenia wątroby. W tym trudnym okresie doskonale sprawdza się niewielki dodatek odpowiednio przygotowanego białka, takiego jak Amirap Standard. Wprowadzenie 0,5 kg/szt. na dobę tego komponentu korzystnie wpływa na rozwój płodu i jednocześnie nie prowadzi do zapasania zwierzęcia. Bardzo ważnym, lecz często pomijanym lub zapomnianym przez hodowców aspektem, jest wspomaganie krów odpowiednimi preparatami mineralno-witaminowymi. Pozwala to na zachowanie prawidłowego stosunku wapnia do fosforu oraz właściwego poziomu tych pierwiastków w organizmie. Należy też wyłączyć z dawki kredę pastewną i zastosować specjalnie przygotowany na ten okres premiks dla krów zasuszonych. Dzięki temu zwierzęta po porodzie nie będą narażone na zatrzymania łożyska, odwapnienia i zalegania poporodowe.
 

W gotowości

Drugi okres zasuszenia to czas przygotowania krowy do porodu i laktacji. W tym okresie stopniowo należy wprowadzać do dawki pasze energetyczne np. kiszonka z kukurydzy, jak również pasze treściwe, dążąc do maksymalnego pobrania ich przez zwierzęta tuż przed porodem. Dawki tej nie powinno się zmieniać od razu po porodzie, aby nie narażać zwierzęcia na stres, który powoduje już sam poród. W tym czasie płód najbardziej przybiera na masie, co dodatkowo zwiększa zapotrzebowanie krów na energię i białko. Aby zapobiec niedoborom tych składników i uniknąć dodatkowych problemów związanych z nadmiernym deficytem energetycznym, zaleca się stosowanie tzw. premii w postaci dodatkowego białka i energii. Można ją wykonać we własnym gospodarstwie z odpowiednich komponentów, stosując 0,25 kg Protiny Fat + 0,25 kg/szt. Na dobę śruty kukurydzianej. W ten sposób do istniejącej dawki wprowadzone zostaje białko chronione – by-pass”, tłuszcz chroniony oraz energia rozkładająca się w żwaczu i jelicie cienkim. Taką premię należy stosować także po porodzie, przynajmniej do momentu zacielenia, w odpowiedniej dawce: 0,5-1 kg/szt. Na dobę Protiny Fat i 0,5-1 kg/szt. na dobę śruty kukurydzianej oraz premiksu z beta-karotenem. Zapewni to wyraźne uwidocznienie rui i bezpieczne wprowadzenie krowy w szczyt laktacji.
 

Lepiej zapobiegać

Ponadto należy pamiętać o suplementacji mineralno-witaminowej z tzw. gorzkimi solami, których zadaniem jest zwiększenie podaży wapnia we krwi. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek gwałtownie rośnie podczas porodu i produkcji siary, a jego deficyt może prowadzić do hipokalcemii, czyli odwapnienia, jak również brakowania sztuk. Dobrym sposobem na zabezpieczenie stada jest zaopatrzenie się w specjalistyczne wlewki wapniowe, które podaje się bezpośrednio do pyska krowy.
 

Materiał ukazał się w “Magazynie Najbliżej Rolnika” nr 3 / 2019 (8)